Przygodność i konieczność w komunistycznej kosmologii Ewalda Iljenkowa. Tłum. Karolina Grzegorczyk
In: Praktyka Teoretyczna: czasopismo naukowe, Band 41, Heft 3, S. 49-69
ISSN: 2081-8130
Artykuł ukazuje aktualność Kosmologii ducha, autorstwa niezwykłego radzieckiego filozofa Ewalda Iljenkowa, a także bada jej historyczny i intelektualny kontekst. Ten niewielki traktat został napisany w pierwszej połowie lat pięćdziesiątych ale opublikowany dopiero po śmierci autora w latach osiemdziesiątych, ponieważ był zbyt heretycki aby wydać go za jego życia. Heretycki z powodu swojego zadziwiającego spekulatywnego popędu. Odwołując się do fizycznej idei "śmierci cieplnej wszechświata" oraz do dialektyki materialistycznej i spinozjańskiego pojęcia atrybutu Iljenkow twierdzi, że myśl jest koniecznym atrybutem materii, ponieważ może powstrzymać entropię cieplną wszechświata. Tekst wykorzystuje idee kosmologii Iljenkowa w celu krytyki współczesnych nurtów filozofii "spekulatywnej".